Yawng Hpe

Kabu gara hkap tau la ga ai

USDA ni kaman myi tsi tsi ya ai ladat hte, N’Mawk buga masha ni hpe zinlum

Myen hpyen asuya a USDA hpung (Pyi-htawng-tsu Chyat-hkai-ye nit Hpwi-hpyu-ye atin) gaw dai ning galaw na ralata poi a matu tau mungmasha zinlum ai hku, “gumhpraw n la ai myi tsi tsi ya ai lam” hpe Jinghpaw mungdaw, Manmaw ginwang, N’Mawk mare e lahkawng ya matut manoi galaw sai re.

Ndai January shata praw 5 hte 6 ya shani, N’Mawk USDA rung e galaw ai kaman myi tsi tsi ya ai lamang hta chyauman hte grupyin buga masha yawng 1,000 mi jan sa du wa sai lam, chyauman buga masha ni tsun ai.

USDA a Myitkyina kaw na shaga ai myi laksan tsidu hpung gaw, du sa ai buga masha ni yawng a myi jep yu nhtawm, dai jep lu ai mahtai hta hkan nna myiset lajang ya ai lam hte nkau hpe myi ga lajang ya ai lam ni galaw sai lam, buga masha ni hpe lakap let chye lu ai.

Ndai lamang shawng na shani hta, mungdaw mare daju Myitkyina e daju ai Myen a Dingdung Daw Daju (Ma-Pa-Hka) a ningtau dap-up (du-taimu) Du Up Daju Tsan Htun mung sa du gawan yu wa sai lam, myi sa tsi ai ni tsun ai.

N’Mawk na hkauna la langai tsun ai hta, USDA gaw ndai zawn N’Mawk e majoi myi tsi tsi ya ai lam galaw na matu, buga masha hte grupyin buga masha ni hpe seng ang ai mare uphkang dap ni hku ndau shana ai zawn, lam makau laika pa shakap let mung ndau wa sai re, nga ai.

USDA gaw mungmasha ni hpe ja gumhpraw n la ai myi tsi tsi ya ai lam hpe, mungdaw kata masha htat dik Myitkyina hte Manmaw ginwang kata madung n-gun dat galaw nga ai re. Ndai zawn galaw ai lam hpe lai wa sai 2008, May shata na Mungdan a Gawda ai Tara, shawa ara hkam la poi (referendum) a hpang, grau n-gun dat galaw wa ai re.

Dai ning laman hta ralata poi galaw na matu, Myen hpyen asuya masing jahkrat tawn sai raitim, ya ten du hkra gaw, ralata poi galaw na nhtoi hkrak hpe tara shang ndau shana ai lam garai n nga shi ai rai nga ai.

Raitim, ndai ralata poi ntsa democracy ra sharawng hpung ni hte mungmasa ninghkap pati (oppositions) ni gaw ninghkap tawn ai re. Hpa majaw nga yang, ndai ralata poi hpe hpyen asuya asak galu na lam pahkam hkam tawn ai 2008 Mungdan Gawda ai Tara hta mahta nna galaw na re majaw re.
Matut Htina...
Matut Htina...

The Kachin

WHO ARE THE KACHINS?

Kachins are Jinghpaw, Maru (Lawngwaw), Lashi (Lachit), Zaiwa (Azi), Rawang, Lisu (some books mention Yodwin) and five other sub-groups. These six major groups, including five other different sub-groups, are together known as Kachins. They have same traditions, customs, dialects and practices. Kachins originated from Central Asia (Ka-ang Shingra). They migrated from Central Asia via Persia; Tashkent and Sarmakand (Southern Russia); Mongolia; Huhethot, Kan Su, Tsing Hai Districts, Yalo Tsangpo of Republic of China. Then they were back to the Tsing Hai District (China) and landed to the place called: Chengtu (China). Then they finally migrated to the present occupied land called: The Kachinland. After migrating to the land, some of them strayed away to India (Singphos), China (Jingpos or Jinghpos, most of them in China speak Zaiwa) and most of the Kachins migrated to the Northern Burma: Kachinland. It is only about 2662 years old that the Kachins live in the present land. They were explorers, and were moving along the riverbanks where they could find fertile land

WHERE DO THE KACHINS LIVE?

Most of the Kachins live in their own land. They had a separate country before the British Rule, but then it became a part of Burma after the Rule. Total area of the Kachinland measures about 33,903 square miles, located between 23o-3' to 28o - 29' N Latitude and 96o - 99o E Longitudes. Kachinland is adjoining with Peoples Republic of China in the East, Democratic Republic of India in the West, Tibet in the North and Burma in the South. About 50% of the total area of the Kachinland are hills and mountains up to the height of 5,881 metres above the sea level. Kachinland is rich in natural resources. Jades and teak-timbers are the best in quality, and production of gold per unit area is the highest, in the world. The land is covered with undisturbed-natural forests. The rarest natural species like Black Orchids, White Pheasants, and golden fishes in the confluence of Mali and Nmai rivers are observed. There are mainly three seasons in the Kachinland viz., Yinam ta , sometimes also written as Lanam ta (Rainy Season), i.e., middle of May to middle of October; N'lum ta (Summer Season) is from middle of February to middle of May, and N'shung ta (Winter Season) starts from middle of October and ends in February. Annual Mean Daily Temperature ranges from 4 - 36 oC with 60 - 95% Relative Humidity. Hill cities, like Putao, have a very low temperature ranging from -4 to 18oC with low humidity. The uppermost part of Kachinland, including the most beautiful Plateau-city (Putao) falls in temperate zone. The maximum temperature of 40 oC was recorded in 1996. Annual rainfall ranges from 80 to 200 inches. More rainfall has been observed in mountainous parts of the land.

Myitkyina (is the capital city, estimated living about 4-6 million people including Non-Kachins (NKs.), Manmaw (Bhamo), Mukawng (Mogaung), Putau-U (Putao), Mohnyin, and Katha are the major cities of the Kachinland. International airport and the second largest station of Burmese railway are located in Myikyina. Ledo Road (some literature mentioned as Old StilWell Road) is connected to the world via China in the east and via India in the west. The Road is one of the most ever expensive ones in the world spending more than US $ 137 millions in some 1942 - 1944, constructed under the leadership of Gen. Stil Well. Captain E R Leech, Dr Ola Hanson, were some of the famous authors who wrote about the Kachins. Meanwhile, due to envitable circumstances of communication with the people, they could not mention the true to type of the Kachins. This book though not mentions about the Kachins in detail, it gives you true colours and real History of the Kachins in brief.

This is just a brief Introduction about the Kachins. The book: Kachins are Not Tribe, is yet to be completed due to complexity of Five or more Families. The research is done by the author et al with the due effort to support the statement while taking care of the word: Tribe. Strictly speaking, Kachins are not Tribe - they have their own Class with Five Ruling families viz., Lahtaw, Lahpai, Nhkum, Maran and Marip. Kachins originated from Ka-ang shingra and the civilization started in Majoi Shingra. Most of the Kachins and other workers understand that the Word Majoi Shingra as Mount Everest as it pronounces closely to it. The right pronunciation of the word: Majoi Shingra and its meaning for what we want is entirely different from what some of others think. Majoi Shingra for Mount Everest is a bit higher as in majoi tsun ai and Majoi Shingra for what is that not clear to us pronounces a bit lower in Majoi as in Lu Htoi or wan htoi. Thus, original place of the Kachins are not yet clear because of the gap of communication to translate Mungding Ga (Historical Words) spoken by ancestors of the Kachins. Ka-ang itself is clear, meaning: Centre while Shingra is difficult to understand at this time. Shingra, in other words, means nature or melancholy. The word melancholy is not applicable in terms of Anthropological view. Yet, there is another Mungding Ga: Majoi Shingra, to be translated. If the Word Ka-ang Shingra and Majoi Shingra is clear, the original place of the Kachins will be clear accordingly. The KachinState.com

Matut Htina...

WP Sha Ni Law Htam Na Matu

Wunpawngsha ni madu uphkang mungdaw lu na matu laknak lang rawt malan nga ga ai. Raitim, anhte a mungdan lamu ga shangwang hte bung pre ai masha jahpan n nga ai hpe dum ra ga ai.

Myen mung Hp.S.P.L. asuya masat ya ai ga jarit hte maren nga yang, Jinghpaw Mungdaw ngu ai gaiwang gaw ruyin Deng 33,900 re. Shanhte Myen mung madu nghu na ni la kau ya ai Katha Ginwang hte Ugdi Uga Laisa ga, Hkamti Gaiwang ni hpe sawn shalawm yang, ruyin Deng 40,000 daram rai na re. Ndai Lamuga gaw Israel mungdan a htam lahkawng darram grau kaba na re. Dai sha n-ga, lahta Sam Mung Kuthkai gaiwang rai nga ai Kachin Sub-state hgpe sawn shalawm yang, dai hta grau pi dam lada ai.

Raitim, Wunpawngsha ni a masha jahpan mahtang, Myen mung ting yang pi Sen Kru (600,000) jan daram sha re ai hpe mu lu nga ai. Daigaw, anhte a matu hkrit hpa shara kaba nan rai nga ai. Wunpawngsha ni law malawng maga Hkristan hpung masha ni rai saga ai. Raiyang, 1989 ning Nawngnang Chyum Dakkasu kaw nna ka shapraw ai Lakchyoi Laika buk kasha hta Hkalup Hpung Nawku masha (Hkalup hkam ai hte n hkam ai) yawng 251,040 ngu ka da nga ai. Wunpawngsha ni hta lawdik ai gaw Hkalup hpung sha re. Lahkawng hta Hkatawlik hpung re. Dai majaw ndai hpung lahkawn a japan gahkyin dat yang, kaga ngam ai masha jahpan hpe mung lu sawn maram la lu sai.


Daini na aten hta, mungdan shagu mungshawa ra sharawng ai Demukresi uphkang masa hpe lang na jahtau nga ma ai: anhte mung hkan jahtau marawn lawm ga ai. Raitim, dai Demokresi a lam hpe anhte sung sung myit yu saga ai kun? Ga Shadawn hte tsun dan mayu nngai:-

1. Laiwa sai 1973 ning hta Myen mung Gumlang Kongsi Asuya shawa ra lata hkam la poi galaw ma ai. Dai hpe Wunapwngsha ni 25% daram sha madi shadaw ya ai. Raitim, shanhte asuya ni ndau shabra ai shaloi Jinghpaw mung daw kaw 68% madi shadaw ai nga ma ai. Lachyum gaw, Jinghpaw Mungdaw she ngu da tim Wunpawngsha ni mahtang n law nna kaga Myen, Sam, Miwa, Kala ni she law ai re majaw shanhte a ra lata Me (Vote) hpe anhte n ninghkap lu ga ai. Demukresi ga hku tsun ga nga yang grau law ai ni myit hkrum dawsan ai hpe n law ai ni gaw ra tim, n ra tim hkansa ra mat saga ai.

2. Ya ten Mungkan hta Mung dinghku majan shul dik ai gaw Lebanon mungdan re. Lebanon ngu ai gaw, masha moi Yesu sa sana galaw hkawm ai Galile mung hte de a dingdung maga na lamuga rai nga ai. Ndai Lebanon mungdan shanglawt nna lu ai ten Hkristan ni gaw masga grau law ai uhpung rai nna, Muslim ni gaw n law ai uhpung ni rai ga ai. Dai majaw, daru magam ahakng aya grau kaba ai Gumsan Magam aya hpe Hkristan ni kawna tang sharawt n htawm de a npu hprut re ai Hkringmang Daju hpe Muslim ni kaw na tang san na hku npawt nhpang gawgap tara kaw nan adan aleng ka nag da ma ai.

Raitim, shaning hkun ning jan wa ai shaloi, Muslim ni mahtang Hkristan ni hta nna masha jahpan grau law wa ma ai. Dai majaw, Gumsan Magam aya hpe Muslim ni kaw na tang san na hku shanhte tsun garu wa ma ai. Dai hpe Hkristan ni ja ja nionghkap ma ai majaw Muslim hte Hkristan nga nna mung masa hte makam masham masa gayau ai dinghku majan byin wa masai. Dai majan aten nau na galu wa ai majaw, mung masha yawng mastan chyaren re wa ai hte Hkristan shada da, Muslim shada da pi naw bai gasata hkat ai madang de du wa masai. Muslim hte Hkristan gasat hkat ai mung, mungkan hku nna grai jawm shazim yu tim n lu shazim ai Ngarai mung byin taw nga sai.

Tsun mayu ai gaw, Demukresi ngu ai hta masha jahpan n law ai ni gaw galoi mung ahakw ahkang tat sum chye nga ai.

Lahta e tsun lai wa sai, Wunpawngsha ni jahpan 600,000 (Sen Hkru) jan gaw Mandalay mare na masha jahpan hta pi naw yawm nga ai. Yangon mare kaw Wan Lahkawng (2,000,000) jan nga ai. Yangon Ginwang ting raiyang Wan Mali (4,000,000) jan nga ai. Miwa mung Shanghai mare kaw sha Wan Shimanga (15,000,000) jan nga ai. Anhte Wunpawngsha ni gaw Mungkan ting na gahkyin tim pi Wan mi e Sen Manga (1,500,00) du na masa n nga shi ai.

Dai majaw Miwa Mungdan e mung, shawngde Wunapwngsha ni nga ai buga ginra ni hta Miwa ni yawng ga-up kau sai. Hpuntai Yang, Sima, Jahkawng ni hpe yu maram nna chye lu nga ai. India mung Assam mungdaw e mung Wunapwngsha ni madu da ai Lamuga lawlaw nga ai hta, daini kaga amyu ni hpe law malawng yen ya kau ra sai. Masha n law ai ni lamuga law law madu da na ahkang garakaw mung n nga sai.

Ya mung, anhte Wunapwngsha ni dum chye ra ai ahkyak lanmgai mi gaw, MSL wa aten galu sharen nna, gasat masu taw nga ai. Anhte Wunpawngsha di gaw dai zawn gasat nna htum na n re ngu ai hpe MSL shi chye chyalu re. Ritim, shingdu de maw lahkyet shachyai taw nga ai. Anhte a buga de shaning shagu lawu Myen mung na masha masha lawu Myen mung Mun lam hku htawt shang wa shangun nga ai. Daini anhte yawng mu chye lu sai hte maren re.

Aten ladaw langi mi hta buga ginwang shagu Myen amyu ni gaw masha jahpan grau l;aw ai hkrairai rai mat sana re. Ya Myen nau n nga ai shara Sumpra Bum, Chayhpwi, Law Hkawng du hkra Myen hpring ai shani gaw anhte gasat tim, n gasat tim "Wunpawngsha ni hpe Madu Uphkang Mungdan Masat dat ya sai raitim, daikaw nga sai amyu sha yawng hpe mungdan rudi masha hku masat la ra ai" ngu manai dat na hpe dum ga law.

Lahta na lam ni gaw, hpa majaw masha jahpan law ra ai ngu ai hpe shaleng ai lam re. Raiyang, hpa majaw Wunapwngsha ni n law hkraw a ta ngu bai dinglik yu ga:-

1. Num wawn Num la, htunghking hte shagyip shagyeng da ai.

2. Machyi makaw ana ankya a majaw ma kaji ni grau si ai.

3. Matsan ai majaw ma kasha ni hpe n bau maka la lu ai.

Ndai lahtana ahkyak 3 hpe madung mu lu ai. Dai ni hte na nambat 1 hpe masha law law tsun htau lai nga sai re majaw, jat nna n tsun sana. Mara lu ai wa dum na re. Ndai htunghking hte shayak sha nna Wunapwngsha ni hpe ningsin hta dip da nga ai jebat hpeyn nang hpe gade n na yang anhte ramma ni shakrip jaw na re. Du kashin kau nna la nga u.

2. MA KAJI NI N SI HKRA MAKAWP MAGA NA LAM

Shinggyim masha asak kaba sai ni gaw si ra ai. Hpunlap mung laga ai ni run mat nna, lali bai rawt ai re. Asak 70 han sai ningla wa si mat ai hpe yawn mung n ra ai. Taitim, Wunpawng sha ni ma changai hte asan 12 ning la[ran na ni law si ai gaw yawn hpa hte hkrit hpa kaba re.

Shangai ai gaw, Ma Tang, Ma Yaw, Ma Pri, Ma Yun du hkra rai nna, hkrung ai gaw 1-2 sha re ai nta law law rai nga ai. Niwa mung e dinghku langai kasha 2 hta jang nna n mai la ai. Asuya magam gun ni raiyang, kasha langai sha la na ahkawng jaw ai. Raitim, lu ai kasha ni n si ai re majaw, law she law wa nga ai. Anhte Wunpawngsha ni gaw kade na tim jat ngu n nga nan nan.

Dai majaw, ma chyangai chyinghkai lam hte ma kaji hkamja lam hpe asuya kaw nna ja ja lit la ra na re. Mungkan hkamja Dap (WHO) mungdan ma kaji madi shadaw hpung (UNICEF) ni hte matut mahkai nna hparan lajang sa wa na grai ahkyan ai.

3. KASHI KASHA BAU MAKA LAM:

Ndai manghkang hpe amyusha yawng a bungli kaba hku lit la hparan ra na ai.

i). Dinghku nkau mi kasha 7,8 lu da tim lusga, bu hpung n lu jaw, hpaji n lu sharin ya ai majaw, masha sawn n mai ai madang rai mat ai. Dai masha ni hpe lama nang, angawk ai ngu tsun kau yang ngai mung nang hpe angawk ngu tsun kau na re. Hpa majaw nga yang, ndai lam hparan na nang hta mung lit nga ai hpe pi n chye nga ndai.

ii). Nkaumi lu su nga mai nga ninglen, kashu kasha bau n kam nna 3-4 sha raijang dawn kau ai.

iii). Nkaumi kasha n lu tim, makam masham tara, wawra, lera tara ni hpe hkrit nna num n la jat ai.

Ndai lam ni hpe hparan na matu laika ka ai wa myit lu ai ladat hpe Wunapwng Mungshawa hpang de tang madun dat nngai. Nkau mi hpe yajang mai lang ai. Raitim, nkaumi hpe majan ngut ai hpang she lu galaw na re.

Dai ni gaw:-

1. Kasha masum (3) hta jan na lu ai ni hpe shang gumhpraw madang hta hkan nna, jan ai kasha ni a matu asuya kaw nna bau garum na. Hpaji sharin lam tsepkawp lit la ya na.

2. Asak 12 ning a npu na ma ni a hkamja lam hpe asuya kaw nna tsepkawp lit la na.

3. Kasha n lu ai dinghku ni gaw kasha law ai dinghku ni kaw na grit htum marai lahakwng hpe kasha hku bau maka la na. Kadai hpe bau la na gaw tinang ra ai hpe lata la na.

4. Asak 18 ning n hpring ai num, 20 ning n hpring ai nim ni la ni dinghku bungli hpe hpa n chye ai. Dai majaw, hkungran ahkan tsepkawn n jaw na. Di zawn jep nga ninglen, Ngyi ba ai n hpe, asak hpring ai ten du hkra, bungli ja Htawng bang na.

5. Asak 30 ning jan du hkra dinghku n shang ai ni mayat maya lam hta yakhkak ai lam nga ai. Dai majaw, asak 30 ning grai n hpring yang dinghku shangra sai. Asak 30 ning hpring tim num n wa hkraw ai ni hpe, ahkyak la jeyang na (Social Association).

6. Kasha 2 hta n jan nna asak naw ram ai gaida ni hpe dinghku nnan bai de lu hkra jinghku masa hku ladat shaw ya na.

Ndai lahta na lam ni hpe Wunpawng amyu hte Wunpawng Mungdan ngang grin na ra sharawng ai Chyurum sha ni yawng jawm sumru nna kaja ai ladat hku hparan sa wa ga ngu Ga saw dat nni law.

Ka ai Dr N-Lam Awng ( Malaysia)

Matut Htina...

Jawngnum sha, Hkawn Din hpe sat ai lam


Jawngnum sha, Hkawn Din hpe sat ai lam Myen hpyenla ni hkam la
August 17, 2008
2008 ning August shata (16) ya shana hkying (8:00 pm) aten ram hta, Momawk Ninghtawn, Ninghtawn ( Myo Ne) Rung e, Nhkum Hkawn Din sat hkrum ai amu hte seng nna, Ninghtawn (Myo Ne) tara agyi wa nan, balik du ni, myen asuya ninghtawn (Myo ne) salang ni hte Nam Sai mare salang ni a man e, masha lata shaw shangun ma ai lam buga masha ni kawn chye lu ai.
“ Nmawk balik rung na ni jahpawt hkying (9:00) aten ram hta du lung wa nna, mare na sakse ni hpe wa shaga ma ai; shada la hkat, tara agyi hpe la rai shana she shada jep san, masha lata shaw ai lam lu galaw ai. Masha lata ai shaloi, hpyenla marai (9) hpe hpun palawng galai, shara galai di nna dinggreng tsap da nhtawm sakse yan hpe lata shaw shangun yang, (3)lang tup lata tim, Soe Tu Win ngu ai wa hpe chyu lu lata shaw da ai ” nga nna dai kaw lawm ai salang langai kaw na tsun dan wa ai.


Matut nna shi tsun ai hta, “ mana ( 15.8.2008 ya shana) tup, jahpawt hkying (3:00) aten du hkra ahkyuk kata e balik ni kawn san jep yang mung, dai Soe Tu Win ngu ai wa shi nan hkam la ai nga na chye lu ai ” ngu tsun dan ai kawn chye lu ai.
Ndai amu hta hpyenla ni marai – 3, (sh) marai – 2 lawm ai rai tim, ya gaw marai langai sha mara hkam la ai lam hpe buga masha ni myit n dik nga ai lam hte 17.8.2008 ya jahpawt na lu ai gaw “Hkawn Din hpe sat ai, hpyenla ni rai sai, dai majaw nta masha ni myit mu myit dik hkra lajang sa wa na ga ai” ngu Nmawk na Dap Dung (437) ni masha dat nna sa tsun ai lam buga masha ni kawn chye lu ai.
2008 ning August shata, (17) ya, Laban jahpawt hkying ( 10:00 – 11:00 ) aten laman, Momik Hpyen Zai Ladat Matsun Du, Du Up Jum, Col. Htin Maung Maw ( Momik Byuha Mu ), Dap Dung – 437 na Hpang lam lithkam hte Dap Reng, Maj. Min Tu hte kaga hpyen du (2), Manmaw Ginwang Balik Du, Thein Htun ( Ye Min Gyi ) hte kaga balik du (2), bai nna Momawk Ninghtawn na Salang Myint Soe (Myo ne Mu, Ma - Ya - Ka) ni lawm ai asuya masha kaba ni gaw sat hkrum ai Hkawn Din a kanu yan kawa kaw sa du jahkrum ai lam mare masha ni kawn chye lu ai.
Ndai du lung wa ai Asuya masha kaba ni gaw Nam Sai mare na mare salang, Hpung sara ni hpe saw la nna, Salang Nhkum Yawng Shawng wa a nta dawdap e nan myen gumhpraw lap – sen manga ( 500,000/- ) sa jaw let, shanhte a hpyenla ni a majaw byin lai sai hpe sa tawngban ai lam buga masha ni kaw nna chye lu ai. Nta masha ni a matu ra ai jum, n-gu hte jawng lung ai ma ni naw nga ai rai yang, ma ni a jawng jarik ni hpe mung hpyen dap kawn lit la mat wa na re lam, bai nna masha sat ai hpyenla hpe mung tara nga ai hte maren matut ahkyak la, jeyang mat wa na lam sa tsun n-gun jaw da ai lam mare masha ni kawn chye lu ai.
HKawn Din a kawa gaw, “ nye ma a asak baw ndai lap sen manga (500,000/-) hte sa galai da ya ai ga i? ” ngu n hkap la ya hkraw ai kaw, Du Up Jum, Col. Htin Mawng Maw gaw, “ dai hku n re, ya ra ai kaw gan jai lang na matu karum ai she re, ndai amu hpe seng ang ai hte maren tara rung e matut je yang hparan sa wa na ga ai ” ngu kahtap tsun da ai lam mare masha ni kawn chye lu ai.
Dai shani, myen hpyen dap kaw nna karum da ai arung aria ni gaw;
(1) N-gu – dang (3),
(2) Sau – joi (4),
(3) Nga-chyu kaw (5),
(4) Jum dwi – joi (2),
(5) Myen Gumhpraw lap – 500,000/- (sen manga) tup re lam buga masha ni kawn chye lu ai.
Nam Sai Dap na Myen Hpyenla yawng wa zing la hkrum

August 16, 2008




Shiga



Myen Balik ni Rubber pala gap sharin shaman

23, October 2008

Jinghpaw Mung, mare daju Myitkyina Muklum kata Myen Balik dap(5) hte post (11) nga ai kaw na Myen Balik ni hte Manmaw Muklum na Balik ni 21,Oct 2008 kaw nna Rubber pala gap sharin shamawn ai lam hte kasu kabrawng jang masha daw-tsa hpe hkang zing, rim na ladat ni hpe sharin shaman ai lam galaw nga sai lam Buga masha langai kawn chye lu ga ai.

Ndai lam hpe matut sagawn yu yang, Myen Mung kata na Myen Balik ni gaw ya ten hta Rubber pala gap sharin shakyang shaman nga ai lam chye lu ga ai. Ndai Rubber pala sinat ni hpe Russia ni garum jaw ai lam mung chye lu ga ai. Ndai zawn re ai lam gaw Myen Hpyen Asuya kaw nna Myen Mung Mungchying Uphkang Dap hpe madung tawn shagreng sa wa na masing masa jahkrat ai lam sha n-ga, Mare kaba de gaw Balik Dap hpe madung tawn, Bum ga de gaw Hpyen Dap hpe madung tawn wa ai re hpe chye lu ga ai.

Ningpawt de



Lam gaw n gram ya, Kang gaw hta sha

18,October 2008



Manmaw Ginwang, Manmaw - Namhkam lam ntsa na, Thi He hte Kapani mare lapran, Kawng Ja Yang mare na Chya-ri hka mahkrai ( Deng – 5 mahkrai) e, masha marai (20) ram ginsum gap, gate galaw nna kawa kan-dang langai jahkrat let kang hta sha nga ai lam buga masha langai kaw na chye lu ai.

Ndai zawn kang hta la ai gaw, lai malai mawdaw hte sengke ni hpe hta la nga ai lam chye lu ai. Sengke langai - 200, Htawla-gyi langai – 2000 – 4000, Hilux mawdaw langai – 4000 – 8000, Mawdaw kaba yang kaba ai hku – 10,000 mi lahta de hta la nga ai majaw lai hkawm lai sa buga masha ni mayak hkrum nga ai lam chye lu ai.

“Ndai lam hpe Asia World Company kaw na galaw ai re,nga tsun kajai nga ma ai, raitim ya gaw ‘Manmaw- Namhkam lam, mahkrai gram Hpung' nga nna sha pyen dau hta ka shakap da ma ai” nga nna Buga masha ni kawn shana wa ma ai. Ndai masing hpe 3 ning contract la dai sai lam hpe mung chye lu ai. Dai zawn re kang hta la ai ginsum (gate) hpe Man Je mare hte kade n tsan ai, Man Yu hte Nam Mahpoi lapran na, Man Yu mahkrai pawt e mung galaw da sai lam buga masha ni kaw na chye lu ai.

Ndai zawn rai kang hta ai lam hta lai malai yawng hpe adip arip rai hta nga ai majaw buga masha ni a lai wa lai sa lam hta grai myit dutdang ai hte yak nga ai lam hpe mung na chye lu ai. Mare langai hte langai shada htingbu wawm pyi yak nga ai nga nna buga masha ni tsun nga ma ai.

Ningpawt de



Kawng Shan mare na Shanglawt Manau
5, Oct.2008

2008 ning October shata praw (2-4) ya laman Miwa Gumsan mungdan, Yunan mungdaw, Nshawn ginwang, Kawng Shan mare e, Bu HKawm Makan Dap ni woi awn nna manau poi galaw ai lam buga masha langai kawn chye lu ai.
“ Ndai manau poi gaw Miwa Gumsan Mungdan a Shanglawt lu ai shaning (59) ning hpring masat hku nna woi galaw ai manau poi re ” nga nna dai ginra na salang langai mi tsun ai.



“ Bai nna, ndai Kawng Shan manau wang gaw, Miwa Gumsan Asuya Hpyen Dap hte Jinghpaw Wunpawng Amyu sha ni a shada myit hkrum lam makyit, mungdup la nna manau shawng nau hpang ai shara re; dai gaw 1952 ning March shata (12) ya e re. Dai shani kaw nna shaning shagu na Nshawn manau poi hpe Asuya ni nan shang lawm karum ya let, Nshawn Ginwang hpe mung Manau Buga Nshawn ngu shamying ya ma ai ”, ngu dai salang wa kaw na matut tsun lai wa sai.



Poi lamang hpe 2008 ning October praw (2) ya jahpawt Gindai ten hkying (10:00) aten hta, Nshawn Ginwang Hkalup Hpung masha ni a Sen Hkum hte hpang nna, Nshawn hte Ruili mare na Htunghking hpung ni a ka manawt lamang hte hpaw hpang nhtawm, manau bai matut manau ai lam chye lu ai.

Manau nau ngut ai hpang, htunghking ginsup shingjawng poi lamang ni matut galaw ai hta, kawa lahpaw gap shingjawng ai lam, mam htu shingjawng ai lam, kawa tawng htan nna shada n-gun ja shingjawng ai lam ni galaw nna, nu num gumgai ni a rid a maka da dan ai lamang hte Jinghpaw Wunpawng sha ni a rid a maka lawm ai bu hpun palawng ni, nta hkan lang ai arung arai ni hpe mung dut garan ya ai lam chye lu ai.

Bai nna, ndai Kawng Shan mare kaw shanu lai wa sai, Sara Shan gaw Karai mungga shawng nli jahkrat hpang, Jinghpaw Laika hpe sharin hpang ya ai sha n-ga, ndai ga e nga ai Wunpawng Amyu sha ni hpe zinlum nhtawm, Sak Hkung, Sam, Jinghpaw Madu Uphkang Mungdaw ngu masat lu hkra woi shakut let Miwa Gumsan Asuya hte myit hkrum manau shawng woi manau hpang lai wa sai lam mung chye lu ai.
Shaning shagu Nshawn manau poi hpe Miwa Asuya a shaning nnan hpang (15) ya a shawng daw hta galaw chye ma ai rai tim, ya 2008 ning hta ndai lang hte rai yang (3) lang ngu na manau nau sai lam chye lu ai.

Ningpawt de



(12) Lang na MGZ La Sharin Hpawng Namhkam e galaw
Sep. 23, 2008.


(12) lang na Mungmau Ginwang, La Sharin Hpawng hpe 2008 ning September shata (8 kawn 12) laman, Sammung, Namhkam mare, No. 1 Hkalup Hpung nawku jawng e galaw lai wa sai lam Buga masha ni kawn chye lu ai.
Ndai MGZ La Sharin Hpawng a madung gabaw gaw, “Hkristu hte shadawn ram ai gawng shingyan a lanang hkap lu hkra” ( Ehpesu. 4:13 ) ngu ai rai nna, sharin ya ai, sharin ginhpan ni hte sharin sara ni gaw;
1. Sharin Hpawng a Gabaw, Ehpesu. 4:13 hpe Rev. Labya De (Manmaw Ginwang Amu Madu )
2. Shinggyim kawa la hpe Karai Kasang hkang da ai lit hpe Rev. Gunhtang La Myen (Geis Masat Hpung Up, Myitkyina )
3. Makam masham the dinghku hpe lam woi ai kawa hpe Rev. Hpaugan Tang Gun (KBC La Hpa-awn )
4. Gawgap ai magam hta Madu myit ra ai lam sharin ya rit hpe Rev. Brang Nan ( MGZ Amu Madu )
5. Mahkawn hpe Hpauyam La Doi Bu ni lit la sharin ya ai lam chye lu ai.
Ndai la sharin hpawng hta Mungmau Ginwang, Buga Hpung (21) na Wa La ni marai (260) jan shang lawm let kabu gara galaw la ngut sai lam Buga Hpung masha langai kaw na chye lu ai.

Bss

Ningpawt de

Bum San Buga a Nawku Jawng Wang Hpe, N Htawt Sit Hkra Matut Makawp Maga
Sep,16, 2008.


2008 Ning September (15) ya, jahpawt hkying (9:30 am kawn 10:30 am) laman, Myen – Miwa ga jarit ginra, Muse mare makau, Mungyu (105) miles na Bum San buga hpung ni a nawku jawng wang htawt sit na lam hte seng nna, Ya – Ya - Ka rung e, Buga Hpung Komiti myitsu ni hte dai ginra na myen asuya magam gun ni, hkrum shaga ai lam buga masha langai kawn chye lu ai.

Lai wa sai, August (30) ya shani hta, seng ang ai ginra asuya mu gun ni kawn Buga Hpung Komiti ni hpe nawku jawng wang htawt sit na matu, sadi jaw shadut wa sai hte, September (15) ya shani hpang jahtum, Nawku Jawng Wang hpe htawt na, n htawt na lam hpe, mahtai bai jaw na matu matsun da ai majaw, ya na zawn bai hkrum shaga ai re lam chye lu ai.

Ndai zawn hkrum shaga ai ten, Buga Hpung Komiti ni kawn, laika hte tang madun ai lam hta;
1. Hkalup hpung ni a makam masham hte, hkan sa ra ai tara Lakchyoi buk, laika man (50), daw (10)hta, (Local Church Autonomy) Buga Hpung ni a awmdawm, madu uphkang lam nga ai ngu nna matsun da ai majaw, Myen Mung Hka Lup Hpung Ginjaw (MBC) a myit hkrum lawm ai hte sha gaw, anhte n lu htawt sit ai.


2. Lai wa sai, 2007 ning May shata (7) ya shani, Ga Jarit Sut Hpaga Gaiwang lithkam, Col. San Pyi kaw tang madun, hpyi shana lajin da ai hte maren, seng ang ai asuya magam dap Hkringmang ni kaw na, tara shang htawt sit shangun ai laika ra ai.
3. 1996 ning hta Ga Jarit Sut Hpaga Gaiwang Up, Col. Soe Yi wa nan “masing da ai shara kaw n hkra ai, dai majaw ngut hkra galaw la mu” ngu da ai hpe hpang daw na salang ni gaw, “dai ga tara n shang ai” ngu tsun nna htawt sit shangun wa ai, bai ya ang ai salang ni a ga hpe madat nna hkan galaw yang mung hpang e bai ang ai salang ni n chye lawm mat na hpe tsang ga ai. Dai majaw , n lu htawt sit ai, ngu ninghkap madi madun da ai lam buga masha ni kawn chye lu ai.



Ndai lam hte seng nna lai wa sai bat hta Bum Sumshi kawn KBC sara kaba ni hpe san yu yang, “ Buga Hpung gaw, (Local Church Autonomy) Buga Hpung ni a awmdawm, madu uphkang lam nga ai, dai majaw KBC, MBC ni gaw ndai lam dawdan ya na hta dai ram ahkaw ahkang n nga ai ”, “ bai nna asuya ni hku nna n htawt sit n mai nga nna shadut wa jang gaw, Buga Hpung a matu Lamu ga hte Nawku Jawng nan gap ya ngut ai hpang she, htawt sit yang mai kaja na re ”, ngu hpaji jaw tsun shana wa ma ai.

Ndai zuphpawng hta, Buga Hpung Komiti na marai (7) shang lawm nna, asuya ginwang daw sasana makan dap, Ningtau Lithkam Than Zaw Lat, Na – Sa - Ka lit hkam, Tin Aung Kyi, Ya – Ya - Ka Ningbaw, Htay Win ni hpe nawku jawng wang hpe n lu htawt sit ai lam laika hte tang shawn lai wa ai zawn, seng ang ai ni mung hkap la let, ntsa de matut nna, tang madun ya na matu myithkrum sai lam buga masha langai kawn chye lu ai.



Ndai lam hte seng nna matut na lu ai gaw, dai ga jarit Sut Hpaga Gaiwang kaw nna Nampakka du hkra asuya ni hku nna, Miwa Lauban ni hpe lamu ga dut sha kau sai majaw ya na zawn lajang wa ai re lam, ya lit ang ai asuya magam gun ni mung, n kam la tim tsun shakut ra ai lam, bai nna shanhte asuya magam gun ni hku nna myit da ai gaw tsa-lit, kumhpaw kumhpa hte sa tsun tawngban lajin wa na zawn nawn tim, laika hte chyu bai nhtang madi bun bun re majaw myit htum nga ma ai lam buga masha ni kawn chye lu ai. Dai majaw Mungyu (105) miles nawku jawng wang manghkang gaw, “asuya magam gun uhpung langai htawt wa shagu, gumhpraw lu na gabaw shatai wa re majaw, akyu hpyi let sha matut ninghkap makawp maga na matu dawdan da sai re” nga nna, buga hpung masha langai tsun wa ai.


BSS


Ningpawt de



(105) Miles na Bum San Nawku Jawng htawt kau na bai shadut hkrum
Sep.4, 2008

Lai wa sai 2008 ning August shata (30) ya shani hkying 1:30 aten hta Miwa ga jarit ginra rai nga ai, Mungmau Ginwang, (105) Miles na Bum San Buga Hpung ni a Nawku Htingnu hpe lawan htawt sit kau na matu dai ginra e ang nga ai, Na – Tsa – Ka Ningtau Matsun Du, Maj. Than Win hte Muse Ginwang Sasana Makan Dap na Ningtau Lithkam, Slg. Than Zaw Lat yan kawn Buga Hpung Komiti ni hpe wa shadut ai lam buga masha langai kaw na chye lu ai.
Ndai Nawku Htingnu gaw Nawku Hpung de ai, (25) Ning Masat hku nna gawgap let 2001 Ning March (25) ya hta Dingshawn Shang nhtawm, Dung Hkan, (105) Miles Mung Yu, Maw Tawng, Da Lung ndai mare (4) na Hpung masha (800) ram bat shagu nawku daw jau nga ai Nawku Jawng re. Galu de pe – 76 , dam de pe – 50, bai nna Dingsi langchyi gaw galu de pe – 24, dam de pe – 10, rai nna lamu ga gaw galu de pe- 450, dam de – 150 kaba ai re.
“Ya lang na zuphpawng hta, ‘ lamu ga hte Nawku jawng a matu Lap Sen- (170) hte pe – 200 sq. dam ai lamu ga tam ya na; hkap la na, n hkap la na hpe du wa na, 2008ning September (15) ya jahpawt hkying (9:00) aten hta bai shana wa marit, ndai lamu ga gaw Tar – Moe – Nye –Pyi –Thu – Sit ni hpe jaw kau sai,' ngu Maj. Than Win hte Slg. Than Zaw Lat yan kawn Buga Hpung Komiti ni hpe wa shadut da ma ai” nga nna Buga Hpung masha langai kawn shana wa ai.



Ndai Nawku jawng gaw mare na Asuya salang ni kaw tara shang atsawm hpyi shana nna, 1995 Ning Febuary (25) ya shani Rev. Dr. Saboi Jum, Rev. Labya Tu Lum, Rev. Sumlut Gun Awng ni jut nlung jahkrat let gawgap da ai hte 1996 ning hta Lamu ga jarit Sut Maden Ginra Up, Col. Soe Yi wa nan masing da ai shara kaw n hkra ai, dai majaw ngut hkra galaw la mu ngu da ai shara raitim, galaw gawgap da ngut ai hpang 2005 ning Febuary (20) ya, (25) ya shani kaw na gaw Nawku jawng htawt sit kau na matu dai ginra e ang ai salang ni alang lang sa shadut masai lam buga masha kaw na chye lu ai.
Asuya de na salang ni sha n-ga, 2005 ning September (26) ya hta gaw Maj. Hla Maw Oo a ta masat lawm ai aming hte “ Nwi Sin Co.Lt.” ni gaw shanhte a lamu ga she rai sai nga nna jak hte ganawk kau magang ai kaw na mung je da yu sai lam dai buga masha ni kawn chye lu ai.


Ndai lam hte seng nna Hpung na lit lu ai Komiti ni hku nna gaw seng ang ai, Mungdan Asuya Hkringmang Dap na hkum pat ai aming laika sha n lu madun yang n htawt sit na, bai nna 2007 ning May shata (7) ya shani gaw lawu na hte maren hpyi shana da ai lam chye lu ai.
1. Sut hpaga ginra gaiwang hta lawm ai hpungkyi jawng hpe gawgap ahkang jaw nna Hkristan Nawku jawng gaw n mai gawgap ai hpe n chye na ai.
2. Mungdan a masing rai jang gaw, asuya hkringmang langai ngai kawn Nawku jawng n mai gawgap ai ngu ai aming laika jaw marit ngu hpyi da ai hpe hpa garai n htang shana ai.
“Bai nna 2005 ning hta htaw sit hkrum ai Hindu nawku jawng hpe run nna sen hkying lam ma nna bai gawgap tim, Asuya kaw nna hpa myit ya ai lam n nga ai majaw sa shadut ai salang ni yawng a ga hpe n lu kam ai” nga nna buga masha langai tsun wa ai.
Ndai zawn Nawku jawng gawgap ai lam hpe pat jahkring hkrum ai myen mung hta grai law nga ai hta, Sammung lahta daw e, Kutkai Buga, Lashio Sinpraw Buga, Man Dung Buga, Sinli Buga hte ya ndai (105) Miles Bum San Buga ni hta Ginwang daw kaw na nan ma-ja sa jahkring shangun ai hpe chye lu ai.

.
Bss

Ningpawt de

Shai Hkat ai Daw Dan lam
August 28, 2008


Lai wa sai 2008 ning, August shata (20) ya shana de, hkying ( 7:00 ) aten ram hta, Man Maw mare, Kan Daw Gat ndaw e masha langai hpe mawdaw hte adawt sat ai amu langai byin ai lam buga masha langai kaw na chye lu ai.
Maw Maw, Man Je mare e jung da ai, Masat (319) Dap Dung, Dap Up, Major Awng Myu Nai gaw Man Maw mare na asak (66) ning rai sai, Salang Soe Myint ( Tset – Mu – Le – Ya Makan Dap, Magam Gun Usa) hpe adawt sat hkrup ai majaw Hpyen Tara Rung kawn Pukma – 21 hte ahkyak la, rim hkrum ai sha n-ga, Myen Gumhpraw sen – ( 80 ) shawa hkrum ai lam buga masha langai kaw na chye lu ai.
Lai wa sai 2008 ning, July shata (27) ya jahpawt hta Man Maw, Nmawk, Nam Sai mare na asak (15) ning sha naw re jawng num, Nhkum Hkawn Din hpe ra mi rai, roi rip nna zingri sat kau ai amu gaw ya du hkra je- yang dawdan ai lam re n nga ai sha n-ga, “ n tsen ai majaw jep san ai kaw lata loi lai mat ai she re; roi rip ai amu (rape case) n re, masha sat ai amu sha re ” ngu lahta de tang da ai lam chye lu ai.
Lahta na buga ginra langai hta sha shanu nga ai hpyen dap ni a manghkang hpe je yang sa wa ai hta ahkyak la, daw dan ai lam shai hkat nga ai.

Bss

Ningpawt de

Nang Hpam hte Tsi Mawan Nat Jasan Hpawng
Loi Kang e galaw
Agust 27, 2008


Lai wa sai, 2008 ning, Agust shata praw (6) ya jahpawt hkying 10:00 aten hta, Lahta Sammung, Loi Kang mare (Masat- 4, Dingda Ginwang Ginjaw Ginra ) e Nang Hpam hte Tsi mawan nat jasan hpawng galaw lai wa sai lam buga masha langai kawn chye lu ai.


“ Anhte ginra hta Ka-ni, Nang hpam tsi mawan a majaw amyu masha ni sum machyi, jam jau lam amyu myu grai hkrum hkra nga ai majaw, Wunpawng Mungdan, Shanglawt Hpyen Dap kawn Ka-ni, Nang Hpam tsi mawan kasat shamyit ai masing hpe dingyang galaw nga ga ai. Dai majaw lu rim la lu ai tsi mawan ni hpe mung, mung shawa, Dap shawa ni hte hkaw tsun hpawng galaw let nat jasan hpawng ni mung galaw lu ai lam re” nga nna dai hpawng kaw lawm ai salang langai kawn tsun dan wa ai.


Ndai hpawng hpe Dingda Ginwang Ginjaw, Nang Hpam Pat Jasan Komiti Ningbaw, Du Kaba Zau Awn kaw nna Tingnyang Up galaw let Masat (4) Dap Ba Daju na Magam Dap, Makan Dap, Dap shawa yawng hte makau grup yin na mung shawa ni shang lawm nhtawm galaw lai wa sai lam chye lu ai. Dai shani nat jasan kau ai arung arai yawng Miwa Yuan – 705,700 (Sen sanit hkying manga sanit tsa), Myen Gumhpraw hku rai yang, Lap – 1271,53,105 /- ( sen hkying mi lahkawng tsa jan) a matu re lam chye lu ai.


Rim Zing La Lu ai Nang Hpam Arung Arai Jahpan

Date; 11.7.2008 hta rim zing ai
1. Sing Fing - N'tsin pung hpraw----- 1.
2. Sing Fing - 5 Liter pung----------- 1.
3. Sing Fing - 3 Liter pung----------- 2.
4. Acid - Liter pung----------------- 1.
5. Yuk Suk - Hka san soi -----------2.
6. Ya ma - Tsi hkyep jadung joi----- 2.
7. (Monotybe) - Hka Ge, joi (2) re---tawng --------5.


Date; 14.7.2008 hta rim zing ai
1. Yama htuk ---------------------- 11.
2. Yama - shadung joi--------------- 2.
3. Yama - shadung hkan------------- 2.
4. Wi sin yu - hka san soi------------ 2.
5. Nga chyu - shadung hkan--------- 1.
6. Yama - dawk samyit----------- 100.



Date; 15.7.2008 hta rim zing ai
1. Ya ma - sumbu 3'x 4' hpri sutdek---- 1.
2. Lu fan an - pung hpraw -------------- 7.


Date; 16.7.2008 hta rim zing ai
1. Nam hpam hpan hkum-- kawk ----------- 7.
2. Nsam shatsawm tsi hpan hkum - hkan----- 8.
3. Ch - 3. coona kawk----------------------- 1.
4. Wu lu fin kawk---------------------------- 6.
5. Wan Nra joi (2) htuk---------------------- 2.
6. Wai su yin - hkan-------------------------- 1.
7. Saw da shadung gyap (5) re htuk ----------1.



Date; 1 . 8 . 2008 hta rim zing ai
1.Pin shwi - pe pa pung------------- 6.


Manu yawng hpawn
Miwa Yuan – 705700,
(Myen Ks - 1271,53,105/-)



BSS

Ningpawt de

Jawngnum sha, Hkawn Din hpe sat ai lam Myen hpyenla ni hkam la
August 17, 2008


2008 ning August shata (16) ya shana hkying (8:00 pm) aten ram hta, Momawk Ninghtawn, Ninghtawn ( Myo Ne) Rung e, Nhkum Hkawn Din sat hkrum ai amu hte seng nna, Ninghtawn (Myo Ne) tara agyi wa nan, balik du ni, myen asuya ninghtawn (Myo ne) salang ni hte Nam Sai mare salang ni a man e, masha lata shaw shangun ma ai lam buga masha ni kawn chye lu ai.
“ Nmawk balik rung na ni jahpawt hkying (9:00) aten ram hta du lung wa nna, mare na sakse ni hpe wa shaga ma ai; shada la hkat, tara agyi hpe la rai shana she shada jep san, masha lata shaw ai lam lu galaw ai. Masha lata ai shaloi, hpyenla marai (9) hpe hpun palawng galai, shara galai di nna dinggreng tsap da nhtawm sakse yan hpe lata shaw shangun yang, (3)lang tup lata tim, Soe Tu Win ngu ai wa hpe chyu lu lata shaw da ai ” nga nna dai kaw lawm ai salang langai kaw na tsun dan wa ai.
Matut nna shi tsun ai hta, “ mana ( 15.8.2008 ya shana) tup, jahpawt hkying (3:00) aten du hkra ahkyuk kata e balik ni kawn san jep yang mung, dai Soe Tu Win ngu ai wa shi nan hkam la ai nga na chye lu ai ” ngu tsun dan ai kawn chye lu ai.
Ndai amu hta hpyenla ni marai – 3, (sh) marai – 2 lawm ai rai tim, ya gaw marai langai sha mara hkam la ai lam hpe buga masha ni myit n dik nga ai lam hte 17.8.2008 ya jahpawt na lu ai gaw “Hkawn Din hpe sat ai, hpyenla ni rai sai, dai majaw nta masha ni myit mu myit dik hkra lajang sa wa na ga ai” ngu Nmawk na Dap Dung (437) ni masha dat nna sa tsun ai lam buga masha ni kawn chye lu ai.
2008 ning August shata, (17) ya, Laban jahpawt hkying ( 10:00 – 11:00 ) aten laman, Momik Hpyen Zai Ladat Matsun Du, Du Up Jum, Col. Htin Maung Maw ( Momik Byuha Mu ), Dap Dung – 437 na Hpang lam lithkam hte Dap Reng, Maj. Min Tu hte kaga hpyen du (2), Manmaw Ginwang Balik Du, Thein Htun ( Ye Min Gyi ) hte kaga balik du (2), bai nna Momawk Ninghtawn na Salang Myint Soe (Myo ne Mu, Ma - Ya - Ka) ni lawm ai asuya masha kaba ni gaw sat hkrum ai Hkawn Din a kanu yan kawa kaw sa du jahkrum ai lam mare masha ni kawn chye lu ai.


Ndai du lung wa ai Asuya masha kaba ni gaw Nam Sai mare na mare salang, Hpung sara ni hpe saw la nna, Salang Nhkum Yawng Shawng wa a nta dawdap e nan myen gumhpraw lap – sen manga ( 500,000/- ) sa jaw let, shanhte a hpyenla ni a majaw byin lai sai hpe sa tawngban ai lam buga masha ni kaw nna chye lu ai. Nta masha ni a matu ra ai jum, n-gu hte jawng lung ai ma ni naw nga ai rai yang, ma ni a jawng jarik ni hpe mung hpyen dap kawn lit la mat wa na re lam, bai nna masha sat ai hpyenla hpe mung tara nga ai hte maren matut ahkyak la, jeyang mat wa na lam sa tsun n-gun jaw da ai lam mare masha ni kawn chye lu ai.
HKawn Din a kawa gaw, “ nye ma a asak baw ndai lap sen manga (500,000/-) hte sa galai da ya ai ga i? ” ngu n hkap la ya hkraw ai kaw, Du Up Jum, Col. Htin Mawng Maw gaw, “ dai hku n re, ya ra ai kaw gan jai lang na matu karum ai she re, ndai amu hpe seng ang ai hte maren tara rung e matut je yang hparan sa wa na ga ai ” ngu kahtap tsun da ai lam mare masha ni kawn chye lu ai.
Dai shani, myen hpyen dap kaw nna karum da ai arung aria ni gaw;
(1) N-gu – dang (3),
(2) Sau – joi (4),
(3) Nga-chyu kaw (5),
(4) Jum dwi – joi (2),
(5) Myen Gumhpraw lap – 500,000/- (sen manga) tup re lam buga masha ni kawn chye lu ai.

Bss

Ningpawt de

Nam Sai Dap na Myen Hpyenla yawng wa zing la hkrum
August 16, 2008


Gyi Aye Thein hte hpyenma (2), jawngnum Shayi Hkawn Din hpe roi rip nna zingri sat ai manghkang a majaw Manmaw, Nmawk ninghtawn, Nam Sai mare e jung da ai shawnglam hpyendap ting hpe 13.8.2008 ya jahpawt hkying 7:00 - 8:00 laman Momik Hpyen Zai Ladat Matsun Du, Du Up Jum, Col. Htin Maung Maw ( Momik Byuha Mu ) a matsun hte hpyenla marai (8) sengke hte lung wa nna wa zing mat wa ai lam mare masha ni kawn chye lu ai.
Ndai wa zing la hkrum ai hpyenla yawng hpe Nmawk e jung da ai, shanhte a Dap Dung- 437 de woi mat wa nna, Gyi Aye Thein hpe gaw ahkyuk de bang da sai lam buga masha ni kawn chye lu ai. Ndai Dap Dung – 437 a Gan Dap Dung Up gaw Maj. Awng Min Htun hte Dap Reng gaw Maj. Min Tu yan rai nna, ya yang shanhte hpe yu reng ai gaw Momik Hpyen Zai Ladat kaw na ading tawk jum nga ai lam chye lu ai.


Nam Sai mare e myen hpyendap jung ai gaw 1994 ning Wunpawng Mungdan Shanglawt Asuya a Buga Gaw Sharawt Masing shang ai hpang kawn re lam, ndai Gaw Sharawt Masing gaw dai ginra na mung shawa ni a galaw lu galaw sha lam bawngring rawt jat wa na matu hka la hkahkawng sa galaw ya let hkai lu hkai sha lam hpe madung woi shakut sa nga ai lam dai ginra na myitsu langai kawn chye lu ai. Bai nna hpyen n-gun mung, marai (5-6) kawn (14-15) sha sa chye nga ma ai lam matut chye lu ai.
Jawngnum kasha, Nhkum Hkawn Din gaw 2008 ning July shata(27) ya jahpawt hkauna de sa wa ai hkrunlam e roi rip zingri sat hkrum ai rai nna, shi a moi mang hpe gaw 2008 ning July shata (30) ya shana de she mu tam la lu ai lam, ya yang ndai roi rip sat ai hta madung rai nga ai, Gyi Aye Thein hpe mung ahkyuk de bang da sai lam buga masha ni kawn chye lu ai.

Bss

baiwana


Matut Htina...

Tsaban 21 Na Nawku Hpung

Tsaban 21 hta du shang nga sai majaw, ndai ban prat a maka kumla ni hpe atsun a jahta ra nga sai. Ya mung Nawku Hpung ngu ai hpe tsaban 21 hta gara hku mu mada hkam la nga ma ai kun? naw yu jahproi ra nga sai. Galu kaba sai mungdan ni tsun shagu wa kaga galu kaba magang wa ai mungdan ni mung galaw ra na i? shing nrai hpa nseng ai, anhte mung anhte a matu sha myit ra ai ngu theology shapraw nna nga nga na i?

Nawku hpung gaw hpa wa rai ta? Karai Kasang a mying hta bat mi kalang hkrum zup let nawku shakawn mahkawn rau jawm mahkawn, sara ni hkaw ai mungga jawm madat, hku hkau ai manang ni hte hkrum. Htawma wa ung ang ai zawn Karai lam hta ung ang ai langai mi mung nlawm, shawa nawku hpawng hta apyaw sha shang lawm, kashu kasha ni hpe mung woi sa rai nna hpung masha jahpan hta lawm nga ai shaning hku na wa ai shaloi, hpung kanu kawa hku nna pyi masat la hkrum na rai nga ai. Shingrai nawku hpung gaw awngdang ai hpung hku nna dinghku mayet magang nawku hpung masha law magang rai nawku hpung kaw masha law wa nna galu kaba wa sai zawn rai nga ai.

Raitim, Sinna mung de gaw dai hku bai nrai sa. Europe mungdan hte America, Canada ni hkan gaw nawku sa ai masha lani hte lani yawm yawm, dingla gumgai ni chyu chyawm chyawm rai mat wa sai sha n ga, ramma tam shamat ai hte nawku sa masha nnan ni ndu wa ai majaw nawku hpung gaw si wa hkyen sai nga nga ma ai. Mare lawk hkan hkrum nna hku hkau la ai masha ni mung, Wenyi hte seng ai hpe gaw ra, Nawku hpung hte gaw nhpra rai nga ma ai. Nawku hpung ni mung masha a Wenyi hkan hkwi hkawm ai nga yang ndum shamyi tsaban 21 a Sasana lai ngu ai paw pru wa ra sai. Ndai lai gaw Hkristan nawku makam masham lam ngu na hta, masha a hku hkau kanawn mazum lam mungga hte htap htuk hkra ngu ai de gayin sa wa ai sha rai nga ai. Ga shadawn: Nta kaw jum hte nawhpu lu jang shat mai shagu kaw bang nna nam chyim hkam la ai hpa rai nga ai.

Karai Kasang hte Chyoi pra ai Wenyi gaw masha a ntsa e kaja ai ngu hkam la jang, hpung kata hta kaja ai magam galaw ai gaw Karai Kasang ra ai amu tai wa sai. Dai hta Sasana majen je ladat ni bai bang shalawm dat jang tsaban 21 a Sasana shing nrai tsaban 21 a nawku hpung tai wa sai rai nga ai. Ndai hpung gaw laban shani shagu nawku jawng hta zup na re ngu nmai sawn ai sha n ga, nawku hpung ni kaw na alu gumhpraw hta la na re ngu ai hpe mung nmai myit nga ai. Madung gaw Karai Kasang kaw na mai kaja ai hku hkau kanawn mazum lam hte shada pri nen hkat ai hta lai n gun jawm jaw hkat rai nna ndai mungkan e asak jawm hkrung ga, ngu ai de sha lachyum pru nga ai.

Nawku lai ladat amyu hmyuhku woi awn nga ai Hill song, G12, Fresh expression, Emerging church zawn re ai lai ladat nnan hte gaw de sa wa nga ai nawku hpung ni gaw tsaban 21 a matu htap htuk na myit mada ma ai. Raitim, Hillsong ni mung yu ngwi madum sumpyi hte shanhte a nawku jawng kata kaw sa shang lawm yang chyu sha hpung a shangwi shapyaw ai hta shang lawm lu ai majaw, shanhte kaw sa ai masha, mahkawn yu ngwi hte shakawn ai hpe ra ai masha ni law wa jang, nawku hpung gaw galu kaba jat wa sai hku ang nga malu ai. Kaga ni mung dai hte maren, tinang a nawku ai shara de masha law law du wa jang nawku hpung gaw rawt kaba jat wa ai hku sawn la la rai nga ma ai. Dai majaw, ya aten hta shinggyim masha ni hpa hpe ra marit nga ma ta? ngu ai gaw nawku hpung hku nna gara hku sasana galaw ra a ta? ngu ai hte kahpyawn nna myit ra wa sai.

Masha nkau mi mungga madat mayu ai majaw nawku sa tim, nkau ni gaw kraw kata na nshu nshang nga ai myit hpe hkraw kashin jasan kau na nawku sa ma ai nga ai. Masha a kraw hkraw kashin ya lu na lam gaw mungga hte sha nrai, lam amyu myu hku nna myit mat wa sai rai nga ai. Dai majaw, masha marai manga sha mi rai rai, shi mi rai rai dai masha ni a kraw kata Wenyi hte seng ai hpe myit nna Karai Kasang hta rau rai nga jang, dai gaw nawku hpung rai nga ai.

Tsaban 21 a nawku hpung gaw masha hpe madung dat ai manawt dingsawt hkrai rai nga ai. Gaw gap da ai nawku nta, nawku lai htung hkan ai hte mungga shagreng ai, tinyang jahtap jahtuk ai sha nrai, masha shagu rap ra ai hkam la lu na de man yawng nga ai. Bawlung (gawdin) pa e mi rai rai, nga hkwi hkawm ai kaw mi rai rai, night club hte beer seng hkan mi rai rai, hpa lap seng e mi nga yang nga, shada hkrum nna hku hkau lam, n gun jaw ga hte karum shingtau hkat nhpang ni gyin shapraw lu yang dai gaw Karai Kasang hta hpung de ai rai nga ai.

Ndai prat hta gaw, Internet hte telephone hkrang ai shra ni hta sumtsan mungdan kaw nga ai wa/jan hte rau jahta rau shaga n gun jaw hpaji jaw hkat lu ai sha n ga, htingbu wa hpe zawn hku hkau lu nga ai. Dai majaw ramma daw ni gaw kanang e mi nga nga, gara shara kaw mi du du chye hkat hku hkau ai manang ni hte bat mi kalang nlaw htum hkrum shaga nna jawm jahta n gun jawm la hkat ai amu gaw tsaban 21 hta manu dan ai nawku hpung a shingnip shingna langai rai nga ai.

Dai majaw Rev. Richard Tiplady tsun ai "communication not congregation" nawku hpung gaw hpawng de nga ai nrai matut mahkai hkat nga ai lam rai nga ai nga ai. Ndai commuication gaw new forms of community ngu yang ngu postmodern society mi tsun yang tsun, ahkyak ai gaw matut mahkai hkat nga lu ai lam re.

Dinghku de ngut nna mungdan kaga ga kaw garan nga ai ni, tsawra hkuhkau hkat tim hkum hkrang tsan gang taw ai ni, ramma manaw manang hte jinghku re ai ni sha ndai lam hpe akyu jashawn nga ma ai. Nawku hpung hku nna mung sawn la mai nga ai. Tinang a buga hpung masha wa/jan kanang du mat nga ai, gara kaw du taw nga ai hpe buga na nawku hpung shiga hte rau matut mahkai nga ai rai yang, dai buga hpung masha wa koi yen htak mat na lam mi nnga ai.

Dai majaw, tsaban 21 a nawku hpung shingnip shingna hku nna Sinna ga e wa mi nrai tim, nawku hpung hku nna tinang a buga masha ni hte mung; manaw manang hku nna tinang a hku hkau masha ni hpe mung byin mai ai hta hkan nna matut hkat nga ra na ga ai. Nawku hpung gaw shada mu hkat lata hte shakram hkat lu yang sha hpawng de ai baw nrai, na hkat, chye hkat, ahkyak la hkat ai hte matut mahkai hkat nga ai mung dai Madu hta rau ndai mungkan e ta gindun nga lu ga ai nrai ni?.......
Posted by Bum Sin Wa Karai blogspot kaw na laika
Matut Htina...

MUNGDAN A MATU AKYU HPYI AI GA

Sumsing lamu, matsaw ningtsa na anhte a Karai Kasang e… Nang gaw, moi prat, ya prat, htawm hpang prat du hkra, agrin agrau nga ai anhte a nga nga shara, shingbyi lunghkrung hte n-gun atsam rai nga ndai. Nang gaw mau hpa dik htum ai hpan da Madu, hpung shingkang arawng sadang hpring tsup ai chyeju Madu mung rai nga ai law.

Nang hpan da ai shinggyim masha ni a ntsa e, matsan dum ai, n-gaw n wai ai shawang myit kaba ai Karai Kasang rai ai hte maren, anhte a yubak mara ni hpe matsan dum lama ai myit hte raw dat ya rit law. Tsaw htum ai Karai Kasang Yehowa e…anhte shanu nga ai ndai munghpawm Myen mungdan hpe matsan dum rit law. Myen mung masha ni a n ru n ra, dumbru dumbra, ayai aya, machyi makaw yawn madai nga ai nsen hpe, sumsing lamu kaw na nang Madu na ya rit law. Myen mungdan a ana zinli ni hpe, shamai shatsai kau ya rit law. Myen mungdan tinghta sim sa ngwi pyaw wa nna, teng man ai mungdan up hkang hkrang masa paw pru wan a lam hpaw ya rit law. Myu sha yawng hpe ngwi pyaw rap ra ai hku chye woi awn ai, ningbaw kaja paw pru wa shangun ya rit law…. ngu nna dai ni nang hpe kam sham manoi manat nga ai anhte hpyi nem nga ga ai law.

(Zawnawng Zaw wa up ai Madu Yehowa e…anhte Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni hpe matsan dum la rit law) 2x

Ngarai mung na, ji nat Satan a lata na, yubak amyu hkum sumhpa kaw na, n chye n chyang, n kung n hpan, karing karang, gri magra, matsat shabat, manam shagram, matsan mayan dik ai shara kaw na, ngwi pyaw ai nsen hte hkye hkrang shaw woi wa ai wa, ju majat prat janat na Hkawhkam wa ngu ai, na a Kasha shingtai Madu Yesu Hkristu a mauhpa chyeju hpe anhte tsun n dang shakawn n ma (Chyeju dum ga ai law…) 2x

Chyahtum chyalai n-gun rawng ai Madu, anhte a Karai Kasang e….Mu ya rit law… na ya rit law….Anhte a I woi ji wa ni a lamu ga, bum lang hkaraw, pa layang, hka nu hka shi, hpun kawa, ja lungseng, nhprang sut rai ni anhte n lu madu sai law…. Anhte a shinggyim ahkaw ahkang ni n lu mat sai law…Anhte hte amyu n bung ai, kaga amyu ni, mung masa, hpyen masa, sut masa amayu myu hte dip up kamyet da ai hkrum nga saga ai law.

Matsan dum lama ai anhte aKarai Kasang e…anhte amyu ni a yubak mara, ji woi ji wa ni a yubak mara, ningbaw ningla ni a yubak mara, hpung woi magm gun ni a yubak mara, hpung masha ni a yubak mara mahkra hpe mung, matsan dum ai hte, naw raw dat yeng seng kau ya rit law…ngu nna tawngban hpyi nem nga ga ai law.

Hpung shingkang arawng sadang hte hpring ai anhte aKarai Kasang e…anhte amyu sha ni, ji woi ji wa ni, ningbaw ningla ni, mungdan a matu law law du daw sai hkaw hkrum lai wa sai hpe dum ya rit law. Dai ni anhte a kashu kasha ni, ru yak jamjau hkrum, bawng dung htawng rawng hkrum, yawm madai hkrum, hkrap ngu hkrap ngoi hkrum nga ai nsen hpe na ya rit law….Anhte dai ni lusha gam nna, ndai Karai Kasang a nta htingnu kaw hpyi jahtau ai nsen hpe, madat hkap la ya rit law…. Dai ni anhte a matu kyin dut ai aten nhtoi rai nga ai majaw, nang Madu dam lada ai shara kaw nna anhte hpe htan ya rit law…

Madu Yehowa e…Nang gaw anhte a Karai Kasang rai nga ndai. Anhte gaw, nang hpan da ai na a masha ni rai nga ga ai. Na amyu the udat na sagu Hpung ni rai nga ga ai. Nang anhte hpe nam maling kata kaw na, wan dap the ga nhpu kaw na mung sharawt la nna, Du Magam tingnyang hta shadun da nit dai. Nang anhte hpe karai Kasang a amyu, hkawhkam hkinjawng amyu shatai da sai majaw, na a chyeju hte n-gaw n wai myit hpe anhte chyeju dum nga ga ai law. Anhte ja ja chyeju dum nga ga ai law.

Yehowa e…Nang gaw anhte a shingbyi shara, ru tsang hkrum ai aten hta garum na jin nga ai wa rai nga ndai law. Dai majaw, na a amyu anhte Wunpawng sha ni hpe makawp maga la mi law. Anhte a Wunpawng mungdan hpe matsan dumla rit. Na a tsaw ra matsan dum ai myiman, anhte a mungdan de yawng mada dat rit law….Na a hpung shingkang atsam rawng ai lata hpe sharawt nna, anhte Wunpawng amy sha ni hpe makawp maga nga ya rit law… Nang shanu nga ai chyoi pra Zi-Un bum kaw nna, anhte hpe shaman ya nga rit. Yaku a ja lakang baw kaw nna, anhte hpe madat mara nna bau sin ya rit law…. Ngu nna ja ja hpyi nem nga ga ai law.

N-gawn madu Karai Wa e…. Nang lata la ai Israela amyuhpe Egutu mung mayam prat kaw na nang hkye hkrang shaw woi la ai zawn, anhte Wunpawng sha ni hpe mung, dip da, gyit hkang da ai lam yawng kaw na hkye hkrang shaw la rit law….Babelon mung e bawng dung nga aiYuda amyu hpe htawng chyinghka hpaw nna dat dat ai zawn,, anhte hpe mung mayaki manghkang hpri sumri amyu myu kaw na hkye hkrang shaw la rit law. Nang Israela amyu a matu, amu kaba galaw ai zawn, dai ni anhte Wunpawng amyu sha ni a matu mung, mau hpa amu kaba galaw shapraw dat u law…

Anhte wa karai Kasang e….Israela amyu ni hpe mungdan bai jaw ya ai zawn, anhhte Wunpawng mungdan hpe bai jaw ya rit law. Yerusalem mare hpe bai de ya ai zawn, anhhte a hten run mat ai mare kahtawng ni hpe bai de ya rit law. Anhte hpe mungdan shanglawt ahkaw ahkang bai jaw ya rit law. Na mungga nga ai hte maren, anhte hpe amyu kaba shatai dat rit law. Anhte amyu hpe woi awn ningbaw na, Mawshe zawn re ai, Zerubabela zawn re ai, Nehemia zawn re ai, Dawi, Shawlumon zawn re ai hpung shingkang atsam marai hpring ai ningbaw ningla kaja ni, dai ni jaw ya rit law…. Ngu nna hpyi nem nga ga ai law.

Madu e… anhte Wunpawng amyu sha ni makam masham lam, myu sha lam, sut masa lam, mung masa lam, hpung masa lam ni hta shada da mara dat hkat nna, Chyurum sha hpu nau ni yawng myit hkrum kahkyin gundin wa shanagun na matu mung hpyi nem nga ga ai law.

Zawnawng Zaw wa up ai Yehowa e…hpyen majan pru wa ai shani e, nang anhte a maga de tsap nga ya rit law…Na a sumsing lamu na hpyen luksuk hpe jasu sharawt nna, shanhte gaw sumsing pyenli ni hte gasat lawm mu ga, dat dat ya rit law. Sumsing lamu na wan gumra dapnawng hpe shangun dat rit law. Anhte hpe gasat kau na nga nna, hpyen hpung ni wang wa ai shaloi, nang anhte a makawp ninggang tai nga ya rit law. Zawnawng Zaw wa up ai Yehowa e… Na a shabam ai nsen ngu ai, mu ngoi kadu ai hte hpyen ni hpe jahkrit shama jahtaw ayai dat ya rit law… ngu nna mung hpyi nem nga ga ai law.


Madu e… Anhte na kashu kasha Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni gaw, ndai mungkan prat, htawm hpang prat du hkra, nang hta kam sham manoi manat nga na ga ai. Shingbyi shingwung machyu nga na ga ai law. Na a tsaw ra matsan dum ai myit hte, anhte a hpyi mahpyi yawng hpe madat hkap la ya na matu, hkye hkrang la ai Madu Yesu a Chyoi pra ai amying ningsang hta hpyi nem nga ga ai, hpan da Madu Karai Kasang anhte a Wa e…. A Men.


Seng Tawng Buga Hkalup Hpung
kachintaday
Matut Htina...